W dzisiejszych czasach media zasypują nas ogromną liczbą informacji dotycząca zdrowego stylu odżywiania. Najprościej jest nam czerpać wiedzę z powszechnie dostępnych źródeł.
Jak wynika z przeprowadzonych wywiadów żywieniowych, najczęściej osoby próbują najpierw zrzucić zbędne kilogramy na własną rękę, a dopiero później, po wielu nieudanych próbach, zwracają się po pomoc do specjalisty. Pacjenci na pierwszej konsultacji w gabinecie przyznają się do stosowania ogólnodostępnych diet internetowych. Łatwo się więc zorientować, że diety te robią nie małą furorę w wirtualnym świecie. Są one dostępne dla wszystkich użytkowników. Nie uwzględniają m. in. występujących jednostek chorobowych, aktywności fizycznej, płci, wieku itp. przez co efekty ich stosowania są krótkotrwałe, prowadzące zazwyczaj do nieuniknionego efektu jojo. Więc czy modne znaczy odpowiednie?
Przykładem takiej diety jest dieta bezglutenowa, która ostatnimi czasy stała się prawdziwym hitem Internetu. Uważana jest za dietę redukcyjną, poprawiającą wygląd skóry, niwelującą cellulit.
Dieta bezglutenowa jest dietą leczniczą polegającą na wykluczeniu glutenu z jadłospisu chorych na celiakie. Gluten jest białkiem roślinnym znajdującym się w zbożach takich jak pszenica, żyto, jęczmień i owies. Bezpodstawna eliminacja produktów bezglutenowych, co za tym idzie produktów zbożowych, może w konsekwencji doprowadzić do niedoboru witamin, soli mineralnych, a przede wszystkim błonnika, kwasu foliowego i żelaza. Nie ma żadnych badań naukowych, które by potwierdziły że gluten może wpływać na odchudzanie czy też wygląd skóry. Pamiętajmy że nieodpowiedni dobór diety może powodować liczne konsekwencje zdrowotne w trakcie stosowania a nawet po jej zakończeniu. Do najbardziej odczuwalnych zaliczyć możemy związane z motoryką przewodu pokarmowego (zaparcia) lub też natury psychicznej, emocjonalnej (rozdrażnienie, obniżenie koncentracji). Niedobory mikro i makroelementów w diecie mogą objawiać się wypadaniem włosów czy też łamliwością paznokci. Bardzo często też dochodzi do zaburzeń gospodarki hormonalnej, lipidowej, a nawet pogorszenia przebiegu dotychczas występujących chorób.
Jak zatem powinna wyglądać odpowiednio zbilansowana dieta?
Przede wszystkim powinniśmy zadbać o odpowiedni dobór produktów. Starajmy się wybierać produkty jak najmniej przetworzone oraz z niską zawartością soli i cukrów prostych. Nie możemy pominąć świeżych owoców i warzyw oraz wody. Istotne są również regularne posiłki i spożywanie pierwszego śniadania. Warzywa i owoce dostarczają nam wraz z dietą witamin. Witaminy A, E ,C mają działanie antyoksydacyjne tzn. neutralizują działanie wolnych rodników w naszym organizmie. Wolne rodniki są związkami, które przyśpieszają starzenie się skóry oraz mogą się przyczynić do wystąpienia licznych chorób. Bogatym źródłem witaminy A jest marchewka, witaminy E kiełki pszenicy, a spore ilości witaminy C znajdziemy w czerwonej papryce.
Jednak zawsze najwięcej wątpliwości budzi spożywanie tłuszczy w diecie. Kwasy tłuszczowe dzielimy na nasycone, jednonienasycone i wielonienasycone. Kwasy tłuszczowe nasycone (smalec, masło) mają działanie miażdżyco rodne. Przyczyniają się do tworzenia blaszki miażdżycowej, co w konsekwencji może prowadzić do zawału. Odwrotne działanie wykazują kwasy jednonienasycone i wielonienasycone. Te ostatnie, bogate w kwasy tłuszczowe omega 3, znajdziemy przede wszystkim w rybach i zwierzętach morskich. Wykazują one działanie przeciwdepresyjne, przeciwzakrzepowe, przeciwmiażdżycowe, przeciwnowotworowe, korzystne na układ nerwowy i pracę naszego mózgu, lecznicze działanie w przypadku schorzeń skórnych, wspomagają układ immunologiczny, ponadto przeciwdziałają otyłości, normalizują ciśnienie krwi, a także mogą hamować rozwój cukrzycy typu II.
Z tego względu, iż niedawno obchodziliśmy święto kobiet, warto wspomnieć o związkach zwanych ,,fitoestrogeny”, które znajdziemy w soi. Są to roślinne związki naśladujące działania żeńskich hormonów jakimi są estrogeny. Łagodzą one objawy występujące w okresie menopauzy (uderzenia gorąca, zaburzenia snu, napady płaczu, niepokój, stany depresyjne, nerwowość, zawroty i bóle głowy).
Soja jest tanim wypełniaczem, dlatego też często znajduje się w różnych produktach żywieniowych m. in w wędlinach. Jednak należy uważać z włączaniem produktów sojowych do jadłospisu dzieci i mężczyzn, gdyż może powodować u najmłodszych zaburzenia rozwoju płciowego, a u panów zaburzenia erekcji. Jest to dobry przykład na potwierdzenie, że dany produkt w diecie u jednej osoby może mieć korzystne działania zdrowotne, a drugim szkodzić.
Pamiętajmy zatem, iż prawidłowo skomponowana dieta pokrywa w pełni zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze (białko, tłuszcz, węglowodany) oraz dostarcza wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych. Tylko odpowiedni dobór produktów jest w stanie zapewnić nam zdrowie i lepsze samopoczucie, dlatego przed stosowaniem kolejnych ,,modnych” diet zastanówmy się, czy nie lepiej udać się po poradę do specjalisty.